نور و بازتابش

6  درس علوم تجربی چهارم ابتدایی بخش 6  نور و بازتابش نور انرژی است که به کمک آن می توانیم  اجسام را ببینیم. به موادی که از خود نور تولید می کنند چشمه نور می گوئیم. نوز از همه اجسام عبور نمی کند. اما اجسامی مانند شیشه، آب و هوا نور را از خود عبور می دهند که به آنها شفاف می گوئیم. اما اجسامی که نور را از خود عبور نمی دهند، مانند چوب و سنگ اجسام کدر نامیده می شوند. هرچه سطح یک جسم هم صاف تر باشد، باز تابش نور آن هم بیشتر است. تصویر هر جسم در آینه تخت اندازه همان جسم است. اگر نور به آینه برخورد کند، باز میگردد که به این پدیده بازتابش نور می گوئیم. هر چه زاویه بین دو آینه تخت کمتر شود، تعداد تصاویر بیشتر است. نور در هنگام برخورد به آینه صاف، بازتاب منظم دارد و در صورت برخورد به سطح ناصاف مثل مقوی، بازتابی نامنظم دارد. وقتی نور به جسمی بر می خورد، قسمتی از آن باز می گردد و به چشم ما بر می گردد و همین نور بازتاب شده باعث دیدن آن جسم توسط ما می شود. جسمی که به رنگ سیاه باشد، نور را تقریباً بازتاب نمی دهد. با آینه می توانیم تصویر چیزهایی را که به طور مستقیم نمی توانیم ببینیم را مشاهده کنیم. مانند راننده اتومبیل که به کمک آیند پشت خود را می بیند. آینه ها بر سه نوع هستند :  1- آینه تخت. 2- آینه فرو رفته.  3- آینه بر آمده. در آینه فرو رفته تصویر بزرگ تر از جسم و در آینه برآمده تصویر کوچک تر از جسم منعکس می شود. در زیردریائی ها برای دیدان اجسام در سطح آب از چشم زیردریایی استفاده می کنند، که پریسکوپ نام دارد. کوره آفتابی هم وسیله ای است که از یک آینه فرو رفته بسیار بزرگ تشکیل شده است و برای استفاده از انرژی گرمایی خورشید به کار می رود. تصویر ما در درون یک قاشق به صورت وارونه و کوچک تر از خودمان می افتد و تصویر ما در پشت قاشق مستقیم و بزرگ تر به نظر می رسد. پرسش های بخش 6  پرسش های چهارگزینه ای:  پاسخ صحیح را با × مشخص کنید: 1- در کدامیک از مکان های زیر آینه بر آمده استفاده می کنند؟ خیاطی  آرایشگاه ها سرپیچ های جاده ها  کوره آفتابی   2 - کدامیک از موارد زیر در بازتابش نور مؤثر نیست؟ صافی اجسام   زبری اجسام   کلفتی اجسام  رنگ اجسام   3 - در کدامیک از مواد زیر نور عبور نمی کند؟ هوا  آب  آینه شیشه   4یسکوپ از چه آینه ای استفاده می شود؟ - در پر تخت  فرورفته  برآمده کروی  5- هر قدر زاویه بین دو آینه را بازتر کنیم تعداد تصویرها ….... می شود. بیشتر  کمتر  تفاوتی ندارد  بزرگ تر   6 - کوره آفتابی به چه منظور ساخته می شود؟ برای گرم کردم محیط  برای تفریح و سرگرمی  برای بهتر دیدن خورشید برای استفاده از انرژی گرمایی خورشید   پرسش های تشریحی: به پرسش های زیر پاسخ کامل دهید: 1- نور چیست؟ و چه خواصی دارد؟ یک نوع انرژی است که حرکت می کند و موجب دیدن اجسام می شود. 2- بازتابش نور چیست؟  وقتی نور به جسمی برخورد می کند و برگشت پیدا می کند، به این پدیده بازتابش نور می گوئیم. 3- چه اجسامی پس از بازتابش نور، تصویر تولید می کنند؟ اجسامی که سطح آنها صاف است مثل آینه و فلزات براق. در آب و شیشه هم تصویر ایجاد می شود. 4- جسمی در فاصله 20 سانتی متری آینه قرار دارد. فاصله جسم تا تصویر چقدر است؟ فاصله جسم تا تصویر دو برابر فاصله جسم تا آینه است یعنی 40 سانتی متر. 5- وقتی آینه به صورت فرو رفته باشد، چه تغییری می کند؟ تصویر بزرگ تر می شود. 6- برای چه کارهایی از آینه فرو رفته استفاده می شود؟ وقتی بخواهند تصویر را بزرگ تر نشان دهند مثل عمل جراحی. 7- برای افزایش نور و گرما از چه نوع آینه ای استفاده می کنیم؟ آینه فرو رفته. 8- برای آنکه جسمی دیده شود چه شرایطی لازم است؟ باید نور به طور کامل بازتاب نماید. 9- در گذشته انسان ها چگونه تصویر خود را می دیدند؟ در سنگ های صاف و صیقلی   6 © 2002-2005, Islamic Republic of Iran Broadcasting Website.